فرهنگ و هنر استان مرکزی

استان مرکزی استانی است تقریباً در مرکز ایران قرار دارد. بزرگترین شهر و مرکز استان مرکزی شهر اراک می‌باشد. این استان به عنوان پایتخت صنعتی ایران شناخته می‌شود. در روزگار کهن این مکان عراق نام داشت که در زمان تسلط اعراب بر ایران عراق عجم نامیده می‌شد که شامل بسیاری از استانهای همجوار امروزی می‌شد.

زبان رایج مردم استان مرکزی فارسی است. در برخی مناطق مانند دهستان رودبار تفرش و قسمتی از روستاهای شهرستان‌های فراهان، خنداب، کمیجان، شازند، اراک، ساوه و زرندیه به ترکی محلی نیز سخن می‌گویند. در دلیجان و محلات مردم به زبان راجی حرف می‌زنند.

 در برخی روستاهای شهرستان‌های کمیجان (مانند وفس)، زرندیه (مانندالویر) و تفرش (مانند کهک) به زبان تاتی سخن گفته می‌شود که ریشه در زبان مادی دارد.در بخش گسترده‌ای از مناطق غربی و جنوبی استان، در مرز لرستان و همداندر شهرهای خمین، شازند، خنداب، لکی و لری نیز گویشور دارد که دامنه آن تا اراک نیز کشیده شده‌است. ترکی خلجی که در خلجستان قم بیشتر گویشور دارد، در روستاهای آشتیان و تفرش نیز گویشورانی دارد. در پاره‌ای از روستاهای شازند، خرقان و ساوه که ارمنی نشین‌اند و نیز در بخشی از شهر اراک که تا چند دههٔ قبل ارمنی نشین بود، زبان ارمنی نیز صحبت می‌شود.

صنایع دستی :

در این استان انواع فرش، گلیم، قالی-جاجیم- زیلو، سفالگری تولید می شود و علاوه بر اینها كارگاههای متعدد صابون سازی كهدر آشتیان وجود دارد از جملة هنر صنایع دستی این خطه از كشور است. البته ناگفته پیداست كه صابون آشتیان شهرت محلی دارد.

فرش ساروق اراك، قالی ساوه و لییان،جاجیم خمین، سفالگری در ساوه و محلات و همین طور تولید زیلو در محلات، شهرت بسزایی دارد.

سوغات :

نان فطیر ، ترخینه ،انار ساوه ، انگور هزاوه ، جوزغند نراق